شیردهی بعد از پروتز سینه یکی از پرسشهای پرتکرار در میان زنانی است که قصد دارند جراحی بزرگ کردن سینه را انجام دهند، اما نگران توانایی خود در تغذیه نوزادشان پس از زایمان هستند. برخی معتقدند که پروتز سینه میتواند مجاری شیردهی را مسدود کند یا کیفیت شیر مادر را تغییر دهد، در حالی که برخی دیگر این نگرانیها را بیاساس میدانند. واقعیت این است که عوامل متعددی بر امکان شیردهی تأثیر میگذارند، و نوع جراحی و محل قرارگیری پروتز از جمله عوامل کلیدی در این زمینه به شمار میروند. در این مقاله قصد داریم با نگاهی علمی، دقیق و بر پایه آخرین تحقیقات، به بررسی همهجانبه موضوع شیردهی پس از پروتز سینه بپردازیم.
تأثیر جراحی پروتز سینه بر ساختار پستان
قبل از بررسی رابطه مستقیم بین پروتز و شیردهی، بهتر است ابتدا به ساختار پستان و فرآیند طبیعی تولید شیر نگاهی بیندازیم. در هر پستان، مجاری شیردهی و غدد تولید شیر وجود دارند که از ناحیهای بهنام هاله سینه (آرئولا) به نوک سینه متصل میشوند. در جراحی پروتز سینه، ایمپلنت ممکن است در یکی از دو موقعیت زیر قرار گیرد:
- زیر بافت غدهای (Subglandular)
- زیر عضله پکتورال (Submuscular)
در روش دوم، چون پروتز در عمق بیشتری جایگذاری میشود، تماس کمتری با مجاری شیردهی دارد و احتمال تأثیر بر عملکرد غدد شیری بسیار پایینتر است.
بیشتر بدانید: انقباض کپسولی در پروتز سینه چه علائمی دارد ؟
آیا پروتز میتواند مانع شیردهی شود؟
در بیشتر موارد، زنانی که تحت جراحی پروتز قرار گرفتهاند، هنوز قادر به شیردهی هستند. اما عوامل متعددی در این میان نقش دارند:
۱. روش جراحی و برشها
برشهایی که از طریق هاله سینه (areolar incision) انجام میشوند، بیشتر از برشهای زیر سینه یا زیر بغل میتوانند به مجاری شیری یا عصبها آسیب برسانند. آسیب به این ساختارها ممکن است ترشح شیر را کاهش دهد یا مکانیسم تخلیه شیر را مختل کند.
۲. وضعیت سلامت سینه پیش از جراحی
زنانی که بهطور طبیعی بافت غدهای کمی در سینه دارند، حتی بدون انجام جراحی هم ممکن است توانایی شیردهی کامل را نداشته باشند. در این شرایط، تشخیص دلیل اصلی مشکل شیردهی دشوارتر میشود.
۳. نوع پروتز و حجم آن
پروتزهای بسیار بزرگ یا سنگین میتوانند به مرور زمان فشار بیشتری به بافتهای اطراف وارد کنند و در برخی موارد باعث کشیدگی مجاری شیردهی شوند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و ارتباط با یکی از بهترین پزشکان و جراحان سینه دکتر محمد رضا زندی پور با شماره زیر تماس بگیرید.
پژوهشهای علمی درباره شیردهی بعد از پروتز سینه
مطالعات متعددی در این زمینه انجام شده است که نتایج آنها میتواند دید روشنی به مخاطب بدهد:
- مطالعهای که در مجله Plastic and Reconstructive Surgery منتشر شده، نشان داده است که حدود ۸۵ درصد از زنانی که پروتز سینه دارند، قادر به شیردهی موفق بودهاند.
- پژوهش دیگری در سال ۲۰۱۶ به این نتیجه رسید که شیردهی در زنان دارای پروتز تفاوت معناداری با زنان بدون پروتز ندارد، به شرط آنکه اعصاب و مجاری شیری دستنخورده باقی بمانند.
- انجمن متخصصان شیردهی آمریکا (La Leche League) اعلام کرده است که پروتزهایی که از طریق برش زیر بغل یا زیر سینه جایگذاری میشوند، احتمال اختلال در شیردهی را بهمراتب کمتر میکنند.
آیا مواد داخل پروتز وارد شیر مادر میشوند؟
پروتزهای سینه معمولاً از دو نوع سیلیکونی یا سالینی (حاوی محلول نمکی) هستند. یکی از نگرانیهای مادران این است که ماده داخل پروتز نشت کرده و وارد جریان شیر شود.
- در پروتزهای سیلیکونی جدید، احتمال نشت بسیار پایین است و حتی در صورت نشت، سیلیکون بهخوبی توسط بافت محصور شده و به مجاری شیری راه پیدا نمیکند.
- تاکنون هیچ تحقیق علمی نشان نداده است که وجود پروتز سیلیکونی در سینه مادر باعث تغییر ترکیب شیر یا ایجاد خطر برای نوزاد شود.
- پروتزهای سالینی در صورت نشت، تنها حاوی آب نمک است که توسط بدن جذب میشود و خطری ندارد.
توصیههای پزشکان برای شیردهی بهتر بعد از جراحی پروتز
زنانی که قصد بارداری و شیردهی دارند و یا پس از انجام جراحی میخواهند نوزاد خود را با شیر خود تغذیه کنند، بهتر است توصیههای زیر را جدی بگیرند:
۱. مشاوره قبل از جراحی
اگر هنوز عمل نکردهاید و به فکر شیردهی در آینده هستید، حتماً موضوع را با جراح خود مطرح کنید. او میتواند برشهای جراحی و موقعیت پروتز را طوری انتخاب کند که احتمال آسیب به مجاری شیردهی به حداقل برسد.
۲. بررسی عملکرد غدد شیری
در صورت تجربه مشکلات قبلی در زمینه ترشح شیر، حتماً قبل از بارداری و زایمان با متخصص زنان یا مامایی مشورت شود.
۳. مراقبت بعد از زایمان
بهمحض زایمان، ماساژ ملایم سینه، تغذیه مناسب، استفاده از روشهای شیردهی صحیح و بررسی وضعیت مکیدن نوزاد به تحریک بهتر تولید شیر کمک میکند.
راهکارهای افزایش شیر مادر در صورت کاهش تولید شیر
اگر مادر پس از جراحی با کاهش شیر مواجه شود، میتواند از راهکارهای زیر برای تقویت آن بهره ببرد:
- نوشیدن آب کافی و تغذیه غنی از ویتامین و پروتئین
- استفاده از داروهای محرک ترشح شیر تحت نظر پزشک (مانند دومپریدون)
- شیردهی مکرر یا استفاده از شیردوش
- تماس پوستی مادر و نوزاد (skin-to-skin) بهطور مکرر
سوالات متداول شیردهی بعد از پروتز سینه
خیر. توانایی شیردهی تحت تأثیر عوامل متعددی است؛ از جمله ساختار سینه، نحوه جراحی، آسیب به اعصاب و سابقه شخصی.
بله. در برخی موارد فقط یک سینه توانایی تولید شیر دارد. در این شرایط همچنان میتوان شیردهی را ادامه داد.
بر اساس تحقیقات، مقدار سیلیکون در شیر مادر دارای پروتز بسیار کمتر از مقدار موجود در شیشه شیر کودک است و هیچ شواهدی از مضر بودن آن وجود ندارد.
نتیجهگیری
شیردهی بعد از پروتز سینه نهتنها ممکن است بلکه در بسیاری از موارد کاملاً موفق نیز انجام میشود. رمز موفقیت در این مسیر، انتخاب جراح ماهر، نوع مناسب پروتز، محل قرارگیری دقیق، برشهای اصولی و مشاورههای تخصصی پیش و پس از جراحی است. هرچند برخی موارد ممکن است منجر به کاهش ترشح شیر یا ایجاد اختلالات جزئی شوند، اما راهکارهای بسیاری برای تقویت فرآیند شیردهی وجود دارد. آگاهی، آمادگی و ارتباط مداوم با پزشک کلیدهای اطمینان خاطر مادران در این مسیر حساس و ارزشمند هستند.